Երբեմն մենք ետ ենք նայում, և ստուգելով մեր նպատակների և ցանկությունների ցուցակը, հայտնաբերում ենք, որ նրանցից շատերը չեն իրականացել։ Այդպիսի երևույթների պատճառներից մեկը կարող է լինել այն, որ մենք կառուցում ենք մեր նպատակները ելնելով սոցիալական միջավայրի կողմից դրված սպասումներից և պահանջներից, իսկ մեր իրական ցանկությունները, երազանքները մնում են ետին պլանում։
Ինչպե՞ս ենք մենք ընտրում նպատակներ։
Մենք կյանքի հիմնական նպատակներն ընտրում ենք դեռ մանկուց։ Այո, որքան էլ տարօրինակ հնչի, բայց հենց մանկության շրջանում է, որ ձևավորվում են այն բոլոր ձգտումների, ցանկությունների, նպատակների նախադրայլները, որոնց իրականացմանը նվիրում ենք մեր ողջ կյանքը։ Եվ այդ նպատակների ընտրությունը հաճախ կատարվում է ծնողների սպասումների, սոցիալական միջավայրի և մշակույթի պահանջների հիման վրա։ Այդ գաղափարները տրվում են մեզ մանկուց և հետագայում շատ դժվար է լինում տարբերել մեր իրական ցանկությունները, երազանքները սոցիալական միջավայրի պարտադրածից։
Սակայն մեր ենթագիտակցությունը, որը չի առաջնորդվում սոցիալական նորմերով ու կանոններով, կարողանում է իր մեջ պահել մեր իրական և միայն մեզ ոգևորող ցանկությունները։ Եվ պարբերաբար տարբեր եղանակներով մեր հոգեկանը փորձում է մեզ օգնել ազատվելու պարտադրված նպատակներից։ Հաճախ այդպիսի եղանակներից մեկն արգելափակելն է մեր փորձերը հասնելու այն նպատակներին, որոնք իրականում չեն ոգեշնչում մեզ։ Մենք այդ քայլն ընկալում ենք միայն որպես խոչընդոտ և ավելի շատ ենք սկսում պայքարել ինքներս մեր դեմ։
Ինչպե՞ս կարող ենք հասկանալ, թե ինչ ենք ուզում իրականում։
Մեր իրական ցանկությունները հասկանալու համար, մենք պետք է մեր հայացքը ուղղենք դեպի ներս, դեպի մեր զգացմունքները, ապրումները, մարմնական զգացողությունները։
Հոգեբանները առաջարկում են երեք քայլից բաղկացած սխեմա։
- Հետևել, թե ինչպիսի հույզեր, զգացողություններ են առաջացնում նպատակները։ Մեր մարմինը և հույզերը շատ բան կարող են մեզ հուշել, քանի որ ենթագիտակցությունն արտահայտվում է հենց նրանց միջոցով։ Եթե նպատակի մասին մտածելիս զգում եք ուժերի վերելք, թռիչքի, ճախրանքի զգացողություն, լուսավորություն և ուրախություն, ապա դա ձեր իրական ցանկությունն է։ Իսկ եթե կա լարվածություն, անհանգստություն, դիսկոմֆորտ, մկանային լարում, ապա դա պարտադրված նպատակ է։
- Դիտել, թե ինչպես եք խոսում նպատակների մասին։ Որքան շատ ենք հավատում մեր նպատակներին, նրանց իրականանալուն, այնքան ավելի ոգևորված ենք պատմում դրանց մասին։ Մեր ինտոնացիաները, բառերը, ժեստերը խոսում են մեր ապրումների, իրական մտքերի մասին։
- Ուշադրություն դարձնել, թե ինչպես են ուրիշներն արձագանքում մեր նպատակներին։ Շատ հաճախ մեզ համար օգտակար տեղեկություններ մենք կարող ենք ստանալ մեզ շրջապատող մարդկանցից։ Նամանավանդ մեզ մոտիկ մարդիկ զգում են այն, ինչ մենք փորձում ենք թաքցնել ինքներս մեզանից։
Վստահեք ձեր և ձեր շրջապատող մարդկանց զգացողություններին։ Երբ նպատակների մասին խոսելիս դուք կամ ձեր խոսակիցն ունենում եք լարվածության, դիսկոմֆորտի, անհանգստության զգացողություն, ապա մեկ անգամ ևս դիտարկեք այդ նպատակի արժեքն ու նշանակությունը ձեր անձի համար։
Մեր հոգեկանն իր մեջ բազմաթիվ ռեսուրսներ է կրում, պարզապես մենք պետք է սովորենք լսել ու հասկանալ նրան։
