Այս օրերին, երբ ամբողջ աշխարհը կարծես ինքնամեկուսացել է, այդ թվում նաև մենք՝ հայերս, ամենաշատ օգտագործվող հավելվածներից մեկը դարձել է Zoom-ը: Անգամ 9-10 տարեկան երեխային եթե հարցնեք, նա կասի՝ դա այն ծրագիրն է, որի օգնությամբ կազմակերպվում են իրենց հեռահար դասերը:
Հասկանալի է, իհարկե, որ հավելվածը նորույթ չէ, սակայն նման մասշտաբային գործածումը Հայաստանում, իհարկե, նորույթ էր:
Ի՞նչ գիտենք մենք Zoom–ի մասին: Որտեղի՞ց առաջացավ այդ միտքը և ինչպիսի՞ զարգացման փուլեր ունեցավ:
Zoom-ի հիմնադիրը չինացի Էրիկ Յուանն է։ Նա 20 տարեկանում լսում է Բիլլ Գեյթսի ելույթը այն մասին, որ համաշխարհային ցանցը ապագայում պետք է լինի միասնական և միավորի աշխարհի տարբեր անկյուններից մարդկանց:
Բիլլ Գեյթսի այն խոսքերը, որ շուտով համացանցը հասանելի է դառնալու բոլորին, ոգևորում է քոլեջը նոր ավարտած Յուանին, ով երազում էր տեսազանգի մասին:
Յուանը քոլեջի առաջին կուրսում ծանոթացել էր իր ապագա կնոջ հետ, սակայն աղջիկն ապրում էր մոտ 10 ժամյա հեռավորության վրա։ Էրիկը ուղևորությունների ընթացքում մտածում էր գտնել այնպիսի միջոց, որ կարողանա տեսնել ընկերուհուն ցանկացած պահի։ Եվ եկավ այն մտքին, որ հրաշալի ձև է տեսամիջոցը։
«Ես հաճախ ասում էի նրան, որ ինչ-որ ժամանակ կստեղծվի սարք, ուր սեղմելով մեկ կոճակ դու կհայտնվես էկրանին. Դա իմ երազանք էր։ Եվ ես չէի դադարում մտածել այդ մասին»- հիշում է Էրիկը։
Հենց այդ ժամանակ Էրիկը որոշեց տեղափոխվել Չինաստանից ԱՄՆ և Սիլիկոնյան Հովիտներում ստեղծել սեփական բիզնեսը։
ԱՄՆ դեսպանատունը նրան մերժում է 8 անգամ, և երիտասարդ ծրագրավորողը միայն 9-րդ անգամ դիմելիս՝ 1997 թ-ին, ստանում է այդքան ցանկալի մուտքի թույլտվությունը: Էրիկ Յուանն արագորեն ինժեների աշխատանքի է անցնում WebEx ընկերությունում, որը զբաղվում էր տեսակոնֆերանսների ծրագրային ապահովմամբ և ծրագրերի մշակմամբ:
Մի քիչ հմտանալով իր աշխատանքի մեջ՝ որոշ ժամանակ անց Էրիկը լքում է այդ ընկերությունն ու 2011թ. հիմնադրում սեփականը՝ անվանելով Zoom:
Zoom-ը տրամադրում է տեսա-աուդիո կոնֆերանսների առցանց կազմակերպման ծառայություններ։
Իր գործունեության առաջին տարում՝ 2013 թ., ընդամենը մի քանի ամսում Zoom օգտատերերի թիվն անցնում է մեկ միլիոնը, 2015 թ.-ին՝ հասնում 100.000.000-ի: Այսօր ամեն օր Zoom հավելվածով իրականացվում է ավելի քան 1.000.000 տեսազանգ:
Այն պարբերաբար բարելավում և թարմացնում է իր ծառայությունների որակն ու հնարավորությունները։ Ներկա պահին կազմակերպությունը գնահատվում է ավելի քան 16 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։ Այնտեղ աշխատում է ամբողջ աշխարհում ավելի քան հազար մարդ, իսկ շուկայում ընկերության ակցիաների գները աճում են յուրաքանչյուր օր։
Էրիկ Յուանը, ով այժմ 50 տարեկան է, 2020 թ-ի տվյալներով համարվում է աշխարհի ամենահարուստ 500 մարդկանցից մեկը ` իր $5.6 մլրդ կարողությամբ, որից 2 միլիարդը նա վաստակել է հենց այս տարի՝ համաշխարհային պանդեմիայի ընթացքում։
Վերջերս իրականացված հետազոտությունների արդյունքում հայտնի էր դարձել, որ Zoom-ի iOS հավելվածն անալիտիկ տեղեկատվությունն ուղարկում է Facebook-ին՝ անգամ երբ օգտատերը ֆեյսբուքյան օգտահաշիվ չունի։ Տեղեկությունը ներառում է օգտատիրոջ գտնվելու վայրը: Բացի այդ, տրամադրվում է այնպիսի տեղեկություն, որը հետագայում առանձին ընկերություններին հնարավորություն է տալիս հասկանալ օգտատերերի հետաքրքրություններն ու նրանց թիրախավորված գովազդներ ուղարկել, սակայն օրեր առաջ Zoom-ը հայտարարություն տարածեց՝ նշելով, որ դադարեցնում է տեղեկությունները Facebook-ին ուղարկելու պրակտիկան։
Մեկ հետաքրքիր փաստ ևս. Zoom հավելվածն արգելափակված է կամ հասանլի ոչ լիարժեք այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են՝ Բելառուսը, Իրանը, Իրաքը, Լիբանանը, Հյուսիսային Կորեան, Ղրիմի թերակղզին, Արաբական Միացյալ Էմիրությունները, Վենեսուելան, և այլն:
Discussion about this post